Eerder dit jaar wees het Hof Den Bosch arrest in een zaak tussen een bank en een zakelijke klant. De bank drong na een waardedaling van het onderpand aan op het afbouwen van het gefinancierde bedrag, bij gebreke waarvan de financiering zou worden opgezegd. De klant startte een kort geding en won de eerste slag. De bank werd gelast de financiering voort te zetten. Vervolgens kondigde de bank aan dat de opslag op de verstrekte leningen werd verhoogd met aanvankelijk 0,8% en later 1%. De klant nam hier geen genoegen mee en stelde dat de bank in strijd handelde met het zorgvuldigheidsbeginsel uit artikel 2 van de algemene bankvoorwaarden.

Uiteindelijk oordeelde het hof over het ontstane geschil. Daarbij maakte zij gebruik van het toetsingskader uit het arrest van de Hoge Raad ING-De Keijzer: Als de bank contractueel bevoegd is tot wijziging van de rente, moet worden getoetst of een renteverhoging in het specifieke geval onaanvaardbaar is naar maatstaven in redelijkheid en billijkheid. De zorgvuldigheidsplicht van artikel 2 Algemene Bankvoorwaarden is onderdeel van die toetsing, maar vormt geen zelfstandig toetsingskader.

Het hof oordeelde dat de verhoging naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet onaanvaardbaar was. Daarbij ging het in op drie concrete omstandigheden. Ten eerste was de opslag marktconform. Daarnaast had de klant de mogelijkheid om de lening boetevrij af te lossen als zij het niet eens was met de verhoging. Ten derde had de bank de correcte procedure gevolgd. De bank had duidelijke toelichting gegeven en de verhoging ruim van tevoren aangekondigd.

Opvallend was dat de bank niet in staat was om uit te leggen hoe de verhoging exact was berekend en hoe verschillende onderdelen daarin waren meegewogen. De reden daarvoor was dat de berekening tot stand kwam met behulp van een computerprogramma. Het hof had daar echter begrip voor. Het overwoog dat er geen algemene rechtsregel is die inhoudt dat een renteverhoging slechts kan worden doorgevoerd als kan worden toegelicht hoe deze is bepaald. De beslissing van het hof is ook weer niet geheel onbegrijpelijk in het licht van de hiervoor genoemde factoren. De opslag was marktconform en de klant had de mogelijkheid om het krediet zonder boetes op te zeggen en af te lossen.

Wees als zakelijke klant bewust van de rechten van een bank om eenzijdig de rente te verhogen. Zodra de bank het gesprek hierover start, is van belang dat u in actie komt en controleert of de bank correct handelt. Het toetsingskader van het handelen van de bank is in dit arrest weer wat concreter geworden.