Het komt vaak voor dat de verkoper van goederen in de koopovereenkomst (of algemene voorwaarden) een eigendomsvoorbehoud heeft opgenomen. Dit betekent dat de door de verkoper geleverde goederen eigendom van de leverancier blijven tot dat de koopprijs is betaald. In de tussentijd worden de goederen wel al aan de koper geleverd en kan hij over die goederen beschikken. Kan de koper onder eigendomsvoorbehoud ook al een pandrecht op de geleverde goederen vestigen of kan dat pas als het eigendomsvoorbehoud is vervallen? Op deze vraag heeft de Hoge Raad op 3 juli 2016 antwoord gegeven. 

In de zaak Reuser/Rabobank bepaalde de Hoge Raad dat koper en verkoper (indien onder eigendomsvoorbehoud is geleverd en de koper nog niet heeft betaald) beiden voorwaardelijk eigenaar van de goederen zijn, de verkoper namelijk onder ontbindende voorwaarde en de koper onder opschortende voorwaarde. Wordt vervolgens door de koper een pandrecht op het (voorwaardelijk) eigendomsrecht gevestigd, dan ontstaat een pandrecht op dat (voorwaardelijk) eigendomsrecht.

Indien de koper vervolgens failliet wordt verklaard dan is reeds het pandrecht gevestigd. Wordt de opschortende voorwaarde na het intreden van het faillissement vervuld, bijvoorbeeld betaling door de pandhouder van de resterende prestatie, dan groeit het pandrecht van rechtswege uit tot een pandrecht op de volle eigendom van de desbetreffende zaken en daarmee op die zaken zelf. Er is dus een geldig pandrecht gevestigd, zodat de pandhouder (financier) zich kan verhalen op die goederen.

Het arrest van de Hoge Raad zorgt ervoor dat de positie van financiers wordt versterkt. Indien een financier nu vanaf de faillietverklaring van de debiteur van de financier de (restant) koopsom van de verpande zaken voldoet, zullen deze zaken onder het pandrecht komen te vallen. Voorheen zou de waarde van de goederen in de faillissementsboedel vallen en dus door de curator worden verkocht. Vragen of meer informatie? Neem contact op met een van onze advocaten ondernemingsrecht.