Het Haviltex-criterium houdt in dat voor de uitleg van een overeenkomst niet alleen de letterlijke tekst van belang is, maar ook hetgeen partijen voor ogen hadden en wat redelijkerwijs van hen verwacht kon worden bij het sluiten van de overeenkomst. Kortom, de overeenkomst wordt uitgelegd en alle relevante feiten en omstandigheden kunnen hierbij in overweging worden genomen.

Een echtpaar had bij het afwikkelen van hun echtscheiding een vaststellingsovereenkomst opgesteld waarin afspraken werden gemaakt met betrekking tot de partneralimentatie. Later ontstond een geschil over de periode waarover de partneralimentatie diende te worden uitbetaald. In de overwegingen van de vaststellingsovereenkomst hadden partijen de volgende bepaling opgenomen:

“Bij de uitvoering van de onderhavige overeenkomst prevaleert de letterlijke tekst van deze overeenkomst, in afwijking van het Haviltex-criterium, boven eventuele partijbedoelingen zodat dat bij geschillen die onverhoopt op welke wijze dan ook uit deze overeenkomst mochten voortvloeien, ook wanneer slechts een der partijen een geschil aanwezig acht, de competente rechter de bepalingen zoals opgenomen in de onderhavige overeenkomst uitsluitend grammaticaal dient uit te leggen en toe te passen.”

Met andere woorden: partijen spraken af dat bij een eventueel geschil, de rechter de overeenkomst alleen mocht uitleggen aan de hand van de letterlijke tekst van de overeenkomst, in plaats van te onderzoeken wat partijen mogelijk bedoeld zouden kunnen hebben. Hiermee weken partijen bewust af van het Haviltex-criterium.

Zowel het Hof als de Hoge Raad oordeelde dat het partijen was toegestaan om een eigen contractuele maatstaf op te nemen en dat deze ook in acht diende te worden genomen. Het staat partijen dus vrij om overeen te komen dat voor de interpretatie de letterlijke tekst prevaleert boven de partijbedoeling.

Geschil over de uitleg van een overeenkomst? Wij staan u graag te woord!